NOT : BU MAKALE TÜRKSAN BAYİLERİ, MÜŞTERİLERİ VE ZİYARETÇİLERİ İÇİN GENEL BİLGİ MAHİYETİNDE HAZIRLANMIŞTIR.
VOIP KONUSUNDA ŞU ANDA İMALAT, İTHALAT, TOPTAN SATIŞ, PERAKENDE SATIS, MONTAJ, SERVİS, DESTEK VB. ÇALIŞMAMIZ YOKTUR.
VoIP veya orjinal şekliyle Voice over Internet Protocol ( Internet üzerinden ses aktarımı ) analog ses sinyalini alıp dijital sinyallere çeviren ve bu sinyalleri internet üzerinden ileten bir teknolojidir.
VoIP teknolojisi ile internet üzerinden serbest telefon görüşmeleri mümkün hale gelmiştir. VoIP yazılımları kullanılarak internet üzerinden telefon görüşmeleri yapılabilmektedir. VoIP dünyada telefon kullanımını kökten değiştiren yenilikçi bir teknolojidir.
VoIP ile görüşme yapabilmek için tek bir yol yoktur. Şu anda en sık kullanılan üç farklı yöntemi genel olarak inceleyecek olursak :
ATA : En basit ve en sık kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde ATA ( analog telephone adaptor / analog telefon adaptörü ) denilen bir cihaz kullanılır. ATA sayesinde klasik telefonunuz bilgisayarınıza veya internet bağlantınıza VoIP kullanarak bağlanabilir. ATA analog-dijital bir dönüştürücüdür. Telefondan gelen klasik analog sinyali alır ve internet üzerinden gönderilebilecek dijital sinyale dönüştürür.
IP Telefonlar : Bu özel telefonlar normal telefon gibi görünürler. Ancak RJ-11 telefon konnektörü yerine RJ-45 bağlantıları vardır. Yani direkt olarak routera bağlanabilmektedirler.
Bilgisayardan Bilgisayara : Bu yöntem kesinlikle en kolay VoIP yöntemidir. Birçok firma ücretsiz veya çok uygun ücretlere sahip yazılımlar dağıtmaktadırlar. Sadece yazılım, mikrofon, hoparlör, ses kartı ve internet bağlantısına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu parçalar bilgisayarlarda standart
VoIP : Devre Anahtarlama
Günümüzde kullanılan klasik telefon sistemleri bağlantı yapmak için güvenilir ancak verimsiz devre anahtarlama metodunu kullanırlar.
Devre anahtarlama, telefon sistemlerinde 100 yıldan fazla bir süredir kullanılan temel bir konsepttir. İki taraf arasında bir arama yapıldığında bu bağlantı arama süresince tutulur. Her iki yön arasında gerçekleşen bu bağlantıya bir devre denmektedir. Bu PSTN ( Public Switched Telephone Network )’ nin temelini oluşturmaktadır.
Aşağıda klasik bir telefonun nasıl arama yaptığı anlatılmıştır :
1- Telefon ahizesini kulağınıza götürdüğünüzde arama tonunu duyarsınız. Bu ton size telefon hattına bağlantınızın olduğunu gösterir.
2- Konuşmak istediğiniz kişinin telefon numarasını girersiniz.
3- Arama anahtarlama, sayesinde aradığınız kişiye yönlendirilir.
4- Siz ve aradığınız kişi arasındaki bağlantı yol üzerindeki birçok anahtarlama elemanı kullanılarak yapılır.
5- Aranılan kişinin telefonu çalar ve telefona cevap verilir.
6- Bağlantı devreyi açar.
7- Konuşma bittikten sonra telefon ahizesi kapatılır.
8- Ahize kapatıldığında telefon görüşmesi sona erecek devre kapanacaktır.
Örneğni telefonla 10 dk konuştuğunuzda iki telefon arasındaki bu devre sürekli olarak açık olacaktır. Erken dönem telefon sistemlerinde iki yer arasında bağlantı sağlamak için bu iki nokta arasında karışılıklı fiziksel olarak kablo çekilmekteydi. Bu yüzden arama maliyetleri oldukça fazla olmaktaydı.
Gelişen teknolojiyle beraber geleneksel telefon ağları daha verimli hale getirilmişlerdir. Ses sinyali dijitalleştirilerek, yüzlerce ses sinyali ile aynı anda, tek bir fiber kablo üzerinden götürülebilmektedir. Bu aramalar her iki yöndede 64 kbps sabit bant genişliği tüketmektedirler. Yani toplamda 128 kbps iletim kapasitesi vardır. 1 kilobyte’ ta 8 kilobit olduğuna göre, saniyede 16 kilobyte dakikada ise 960 kilobyte veri gönderilir. Yani 10 dakikalık bir görüşme için kabaca 10 megabyte veri alışverişi olmaktadır.
VoIP : Paket Anahtarlama
Paket anahtarlamalı telefon ağları devre anahtarlamalı sistemlere alternatif olarak geliştirilmişlerdir. Bu sistemde bir taraf konuşurken diğer taraf dinler. Yani belli bir anda sadece yarım bağlantı yapılacaktır. Böylece aktarılan veri miktarı devre anahtarlamalı sistemlere göre yarıyarıya azalmaktadır. Eğer konuşma süresinde geçen sessiz zamanlarda atılabilirse dosya boyutu daha da azalacaktır.
Data networkleri devre anahtarlama kullanmaz. Bunun yerine data networkleri sadece ihtiyaç olduğunda veri gönderip alırlar ve data paketlerini bu iş için ayrılmış bir hat üzerinden göndermek yerine yüzlerce olası yoldan biri üzerinden gönderir. Bu yönteme paket anahtarlama denmektedir.
Devre anahtarlamalı sistemde sabit bir bağlantı sürekli olarak açık tutulmasına rağmen, paket anahtarlamalı sistemde sadece gerekli olduğunda bağlantı açılır.
– Gönderen bilgisayar data paketlerini ufak paketlere böler. Herbir ufak pakette nereye gitmesi gerektiğni anlatan bir adres bilgisi bulunmaktadır.
– Herbir paket bir parça e-mail, müzik dosyası veya herhangi bir dosya çeşidi içerebilir.
– Bilgisayar bu paketi en yakındaki router’ a gönderir ve unutur. Router paketi alarak alıcı bilgisayara en yakın router’ a gönderir ve böylece devam eder.
– Sonuç olarak hedef bilgisayar paketi aldığında tüm paketleri birleştirerek orjinal dosyayı oluşturur.
Paket anahtarlaması çok verimli bir yöntemdir. İki bilgisayar haberleşirken başka bir bilgisayardan bilgi almaya da izin vermektedir.
VoIP Kullanımının Avantajları
VoIP teknolojisi internetin paket anahtarlama yeteneğini telefon servisi sunmak için kullanır. VoIP’ nin devre anahtarlamalı sisteme göre birçok avantajı bulunmaktadır. Örneğin paket anahtarlamalı sistem tek bir devre anahtarlamalı ağın tükettiği yerde birçok telefon bağlantısı yapabilmektedir.
Paket anahtarlama şöyle çalışmaktadır :
1- ATA’ ya sinyal gönderen ahize kaldırılır.
2- ATA sinyali alır ve arama tonu gönderir. Böylece internet bağlantısı olduğu anlaşılır.
3- Aranacak telefon numarası çevrilir.
4- Girilen telefon numara bilgisi VoIP firmasının arama işlemcisine gönderilir. Arama işlemcisi numaranın doğruluğunu kontrol eder.
5- Arama işlemcisi telefon numarasını IP adresine çevirir. Sinyal diğer uçtaki ATA’ ya gönderilir ve telefon çalar.
6- Aranılan telefon açıldığında iki bilgisayar arasında bağlantı sağlanır. Böylece her iki sistemden diğerinden gelen paketleri ayırdedebilir.
7- Telefon kapatıldığında telefonunuz ATA’ ya bunla ilgili bir sinyal gönderir. ATA’ da bağlantıyı kapatır.
Paket anahtarlamanın diğer bir büyük avantajı ise data networklerinin bu teknolojiyi otomatik olarak tanımalarıdır.
VoIP’ nin Dezavantajları
– VoIP enerji bağımlıdır. Fişten çekildiğinde veya elektrik kesildiğinde çalışmaz. Klasik telefonlar ise enerjilerini telefon kablosu üzerinden, merkez ofisten alır. Bu sayede elektrikler gitse bile klasik telefonlar çalışmaya devam edeceklerdir.
– VoIP virüs, solucan ve hacklemeden etkilenebilir. Bu konuda VoIP geliştiricileri yeni şifreleme çalışmalarına sürekli devam etmektedirler.
VoIP : Codec
Codec, coder-decoder teriminin kısaltmasıdır. Türkçeye çevirecek olursak şifreleyici-çözücü diyebiliriz. Kodekler ses sinyallerini sıkıştırılmış dijital forma sokarlar. Sinyal iletildikten sonra bu kodlanmış bilgiyi çözüp orjinal haline getirirler. Kodekler çevrim işlemini ses sinyalini bir saniye içinde binlerce kez örnekleyerek gerçekleştirirler. Örneğin G.711 kodeği sesi saniyede 64000 kez örnekler. Herbir örnek parçasını dijitale çevirir ve iletim için sıkıştırır. Bu 64000 örnek yeniden bir yapı haline getirildiğinde aradaki boşlukları insan kulağı algılayamaz ve sürekli bir ses sinyali olarak duyar. Kullanılan kodeğe göre değişik örnekleme seçenekleri bulunmaktadır.
– Saniyede 64000 kez
– Saniyede 32000 kez
– Saniyede 8000 kez
G.729A kodeği saniyede 8000 örnek kullanmaktadır ve VoIP uygulamalarından en sık kullanılan kodek çeşididir.
Kodekler örnekleri sıralamak, sıkıştırmak ve paketlemek için ileri düzeyde algoritmalar kullanırlar. Bu konuda kullanılan en yaygın algoritmalardan birisi CS-ACELP algoritmasıdır. CS-ACELP kullanılanılabilir bantgenişliğini düzenler ve mümkün olan en verimli şekilde kullanılmasını sağlar.
Kodekler algoritmalarla beraber çalışarak çevrim ve sıralama işlemlerini yaparlar. Ancak datanın nereye gönderileceği bilinmeden bir sonuç elde edilmiş olmayacaktır. Bu ihtiyaç VoIP uygulamalarında soft switchlerle çözülmektedir.
Soft switchler
– Networkün son noktasının nerede olduğunu
– Son nokta ile hangi telefon numarasının birleştirildiğini
– Son noktanın güncel IP adresini
bilirler.