RFID Nedir?
Radyo frekansı teknolojisi ile tanımlama hakkında ön bilgi:
Rfid İngilizce Radio Frequency IDentification kelimelerinin baş harflerinin kullanılmasıyla oluşturulmuş bir teknik terimdir ve kısaca radyo frekansı tekniği ile tanımlama olarak açıklanabilir. RFID aynı zamanda bir yönetilebilir kısa mesafe haberleşme teknolojisi olarakta tanımlanabilir (DSRC – dedicated short range communication). RFID tekonolojisinde radyo dalgaları ile kişiler ve nesneler otomatik olarak tanımlanabilir. RFID teknolojisi günlük yaşamda, markette alışverişte çok sık rastladığımız barkod teknolojisine benzer, aradaki en büyük fark okuyucu tarafında barkodda bir aktif çalışma gereklidir. Barkod okuyucudan ışın gönderilir, yansıyan ışınlar okunur halbuki rfid tekonolojisinde bilgi akışı tek yönlüdür.
Radyo frekansı teknolojisi ile tanımlama sistemi nasıl çalışır?
Bu bölümde rfid hakkında ön bilgi verilecek son bölümde ise detaylar anlatılacaktır.
Aşağıdaki şemada rfid teknolojisi çalışma prensibi görülmektedir.
RFID kart veya Rfid okuyucu aktif veya pasif olabilir. Rfid karttan gönderilen sinyal, rfid okuyucu ünite (okuyucu / write / anten) tarafından algılanıp bilgisayara aktarılır.
Sistemin parçalarını birer birer inceleyelim:
Rfid kart değişik şekillerde (plastik, metal, kağıt, cam veya epoksi malzemeden yapılmış / kredi kartı, anahtarlık, boncuk, saat, kolye şeklinde) olabilir. Prensip olarak içinde bir chip ve anten vardır. Kullanım yerine göre en uygun model seçilir. Aşağıda rfid kart çeşitleri görülmektedir.
Rfid kartlar pasif, pil destekli veya aktif olabilir.
Pasif rfid kartlar enerjisini okuyucudan gönderilen sinyalden alır. Pasif kart; veri yollamak için kullanılan radyo dalgasından çalışabilmesi için gerekli olan kendi enerjisi üretir. Yani pasif rfid kartlar okuyucunun sinyal sahasına girdiğinde enerjilenir. Bu işlemde görüleceği rfid kart sinyal gönderici değil sinyal yansıtıcı bir rol oynamaktadır.
Pille çalışan, pil destekli kartlar besleme enerjisini bir pilden alırlar. Bu büyük avantaj sağlar. Çünkü kartın enerjisini sağlamak için kart ile sinyal gönderici arasındaki mesafenin önemi kalmaz. Günümüzde uzak mesafeli uygulamalarda pil destekli rfid kartlar tercih edilir.
Aktif kartlar sadece üzerinde pil olan kart çeşidi değildir. Aktif kartlarda sinyal üretip – gönderme fonksiyonuda vardır ve bu sebeple çok uzak mesafeli uygulamalarda kullanılırlar.
Pilli kartların bu avantajlarına karşılık iki önemli zayıf yanı vardır.
1. Fiyatları çok pahalıdır
2. Pil ömrü bittiğine kartın işlevi biter
Bir rfid kart bir elektronik entegre chip ve bir mikro antenden oluşur. Entegre devre chip bir hafıza ünitesi ve işlem yapma bölümü içerir. Hafıza ünitesi salt okunur veya okunabilir / yazılabilir memory tipinde olabilir. Sistemin uygulama özelliklerine uygun model seçilir.
Rfid kart ve okuyucu arasındaki haberleşmeye “air-interface” “hava arayüzü ile iletişim / havadan haberleşme” denir. ISO 18000 standardında bu havadan haberleşme standardı özellikleri tanımlanmıştır. Bu standartta ünitelerin birbirleriyle nasıl haberleşeceği, haberleşme frekansı, bit data rate ve gerekli tüm parametreler tanımlıdır.
İki teknik terim daha vardır “Reader talks first – Önce okuyucu konuşur” (RTF) ve “Tag talks first – Önce kart konuşur” (TTF).
RTF sistemde, rfid kart, okuyucudan bir sinyal gelene kadar bekler (kartın okuma mesafesi içine girmesi anına kadar). Kart, okuyucunun okuma mesafesine girince enerjilenir ve okuyucudan mesaj gelene kadar hazırda bekler.
TTF sistemde ise rfid kart enerjilendiği anda konuşmaya başlar okuyucuya mesaj gönderir. Konuşma kısa süreli fakat devamlıdır. Bu okuma işlemini hızlandırır.
Rfid kart içinde radyo frekansı bilgiyi almaya ve göndermeye yarayan mikro anten vardır. Alçak frekanslı kartlarda anten olarak tel bobin kullanılırken yüksek frekanslı antenlerde genellikle baskılı iletken mürekkep kullanılır
Rfid kartlara günlük yaşamda genellikle akıllı kart denilir ve bu tamamen doğrudur. Düşünün gerçekte bir kağıt, plastik veya benzer bir malzeme fakat içine rfid gömülmüş bir yapı. Aşağıdaki resimde köşede anten görülmektedir.
RFID Radyo frekansıyla tanımlama sistemleri uygulama alanları
Rfid sistemler benzersiz bilgilerin takip, kotrol ve yönetilmesi istenen her yerde kullanılır.
* Tekstil ürünü etiketleri – ürün tanıma
* Pet tags / hayvan etiketleri / hayvan kartları – Hayvanları takip, sahiplenme. Hayvan sahibinin ismi ve bilgileri karta yazılabilir.
* Müşteri hizmetleri : bir mağaza sahibi müşterilerine rfid kart dağıtabilir. Bu müşteri mağazaya yaklaştığında gelen kişinin kim olduğu anlaşılabilir ona özel hoşgeldiniz karşılaması yapılabilir
* Hastanelerde hasta izleme, doktor ve hemşirelerin omline olarak nerede olduğunun tespiti.
* Araç ile veya yaya olarak girişin yetkiye bağlı olduğu alanların giriş çıkış kontrolunda
* Mağazalarda stok kontrolu ve realtime ürün takibinde
* Orlando / Orange Otoyol Yönetimi RFID temelli trafik izleme tekniği kullanarak 1 milyon aracı kontrol etmektedir
RFİD TEKNOLOJİSİNİN GELECEĞİ:
Radyo sinyali ile tanımlama teknolojisi önümüzdeki yıllarda yaşamın her alanında insanlar tarafından kullanılır olacaktır.
En önemli kullanım alanlarından biri ürün etiket bilgisi olacaktır. İnsanlar ürün etiketini okuyarak o ürünün hangi malzemeler kullanılarak, hangi aşamalardan geçerek, kimler tarafından, nerede, ne zaman, nasıl, niçin üretildiğini görecektir.
Bir önemli uygulama alanı ise insan kimlik kartları olacaktır. Kimlik kartlarında kişinin kimlik ve iletişim bilgilerinin yanısıra, genetik bilgileri, geçirdiği rahatsızlıklar, gördüğü tedaviler, kullandığı ilaçlar – aklınıza gelebilecek tüm bilgiler tutulacaktır